Zuidplas

Toen ik in 1982 als 18-jarige in Nieuwerkerk aan den IJssel kwam wonen, zag het dorp er heel anders uit: Nog geen 10.000 inwoners en grote lege polders. Er was maar 1 winkelcentrum en er waren wat winkels op het oude dorp. De N219 bestond nog niet en de hoofdweg was de rijksweg richting Utrecht. Het oude Raadhuis stond op de Kerklaan, ongeveer waar nu de Sint Josephkerk staat. Het was een ouderwets raadhuis met een mededelingenbord ervoor. Hieropq stonden de openingstijden en belangrijke telefoonnummers en de oproep codes voor dienstplichtige militairen die op herhaling moesten. Trouwen deed men in de trouwzaal op de eerste etage. Ik ben er zelf in 1983 nog getrouwd.

Dit raadhuis voldeed al jaren niet meer aan de eisen, dus moest er een nieuw komen. Dit werd meer centraal op het huidige Raadhuisplein gebouwd. In 1988 werd het in bedrijf genomen, gebouwd volgens de toenmalige eisen. Er werd in die tijd niet echt nagedacht hoe zo'n pand toekomstbestendig te maken. Je bouwde een gemeentehuis en niet meer. Jarenlang heeft het voldaan als gemeentehuis maar werd er  geen onderhoud gepleegd aan de installaties.

Nieuwerkerk fuseerde met Moordrecht en Zevenhuizen Moerkapelle tot Zuidplas en die gemeente was twee maal zo groot! Na de fusie kwam men dan ook tot de conclusie dat het gebouw wel wat klein was om alle ambtenaren te huisvesten, zelfs nadat het ambtelijk apparaat was afgeslankt. Daarom werd de Saffier gehuurd om het ruimtegebrek op te vangen. Dit kost wel een lieve duit elk jaar, maar ja, men moest wel een fatsoenlijke werkplek hebben.

In het collegeprogramma was opgenomen dat er verandering moest komen in het werken op meerdere locaties:. Alle activiteiten moesten onder een dak en dat betekende  bijvoorbeeld het  afstoten van de Saffier. Hier is het huidige gemeentehuis echter niet op berekend, want dat is ooit gebouwd voor een gemeente van 20000 inwoners Men moest op zoek naar een oplossing en heeft de nodige afwegingen gemaakt.

Uiteindelijk kwamen er 4 mogelijkheden.

1. Alleen hoogstnoodzakelijke renovatie
2. een grondige renovatie
3. een grote make-over
4. nieuwbouw.

Deze laatste optie was niet meegegeven door de raad als eventuele oplossing. Toch was deze op het eerste oog  duurste variant een reële optie. Alle gestelde voorwaarden kwamen hier als beste naar voren. De jaarlijkse huisvestingslasten bleven ook nagenoeg gelijk aan wat deze nu zijn. Nieuw voor gelijkblijvende lasten was voor de SP al een goede optie, maar de raad wilde meer. In een opdracht aan het college werd meegegeven dat men de eerste optie, noodzakelijke renovatie, nader kon onderzoeken op besparingsmogelijkheden.

Ook wilde de raad weten of men bij de nieuwbouwvariant nog goedkoper kon bouwen en minimaal 10% besparen op de huisvestingskosten. Beide varianten kwamen 20 september terug in de raad. Voor de SP was de nieuwbouw variant altijd al de beste optie. Een verbeterde versie hiervan, namelijk 10% korten op de huisvestingslasten, is een mooie opsteker. We besparen door nieuwbouw en afstoten van het pand dus bijna 100.000 euro per jaar die mooi voor andere dingen gebruikt kan worden.

Ook werd er geen afbreuk gedaan aan de gestelde eisen zoals duurzaamheid, goed werkgeverschap, maatschappelijke functies en alles onder een dak. Dit voorstel vond een breed draagvlak in de raad. Wel klonken er kritische vragen: Is het duurzaam om het bestaande gebouw, 28 jaar oud, te slopen? Waarom stemde de SP niet voor het voorstel te renoveren:

• Het proberen op te knappen zou minder duurzaam zijn omdat dit gebouw zich daar niet in alle gevallen voor leent.
• Energieneutraal maken is zeer lastig en zeer duur. 
• De maatschappelijke functies zijn niet mogelijk wanneer men het oude pand laat staan.
• Er kan niet gegarandeerd worden dat het ambtelijke apparaat en dat zijn mensen, onder goede omstandigheden kan werken in het bestaande pand. (n.b. Zuidplas heeft, afgezet tegen gemeentegrootte, overigens al weinig ambtenaren)
• Bij renovatie passen niet alle medewerkers in het pand, dus moeten er ruimten worden bij gehuurd

Voor ons waren dit vijf belangrijke punten die van doorslaggevend belang zijn geweest om te stemmen voor nieuwbouw in plaats van renovatie.

Onder een gedeelte van de inwoners van Zuidplas heerst onbegrip. Ik begrijp dat mensen denken “Hoe halen ze het in het hoofd om ruim 10 miljoen uit te geven aan een gemeentehuis?” of “Kunnen ze niet in een leegstaand kantoorpand elders in Zuidplas?” en  “Waarom wordt het oude gemeentehuis in Zevenhuizen niet gebruikt?” of ook “Kunnen we dat geld niet aan iets beters uitgeven zoals zorg, onderhoud van het groen of betere wegen?”.

Het gemeentehuis in Zevenhuizen is geen optie, het pand is veel te klein dus past het niet en moet er bij gehuurd gaan worden. Het is slecht bereikbaar per OV, er is nagenoeg geen parkeerplek en inmiddels hebben ontwikkelaars zich gemeld voor een herontwikkeling.

Ook is er, voordat plannen gemaakt zijn, gekeken naar leegstand van andere panden zoals bv op de Hooge Veenen. Echter geen van de panden zouden geschikt zijn voor de grootte van de gemeente en dan moest er grond  aangekocht worden, een veel duurdere optie. Dat was ook voor de Saffier, het pand dat nu wordt gehuurd. Aankoop en opknappen was een veel duurdere optie.

Dan de vraag over het kostenbedrag, kan dat niet beter besteed worden. Mijn idee is natuurlijk: Ja! Echter het geld wordt niet uit reserve gehaald, maar wordt geleend. Deze "hypotheek" wordt afgelost. Als je gaat rekenen komen de kosten voor de aflossing, het onderhoud, meubilair, stroom en bv schoonmaak 10% lager uit. Daar zit de extra winst in deze waardoor er juist voor onderhoud en zorg geld vrij gaat komen!

Overigens wil ik ook opmerken dat de gemeente vanaf 2016 maar liefst 14 miljoen investeert in achterstallig onderhoud aan wijken en wegen en ook belastingen gelijk of verlaagd heeft. Kortom het idee dat inwoners ervoor opdraaien is mijns inziens een verkeerde blik op het geheel!

Meenemend dat de optie sobere nieuwbouw breed draagvlak in de raad vindt, maakt deze keuze tot de meest logische. Ondanks de begrijpelijke onrust die dit onderwerp met zich meebrengt, heeft een ruime meerderheid van de raad voor de sobere nieuwbouw gestemd. Dit is gebeurd op rationele en niet op emotionele gronden. Het college is nu aan de beurt, aan hen de taak deze opdracht binnen de gestelde afspraken uit te voeren. De SP zal er zeker op toezien dat het binnen de vastgestelde bedragen blijft!